امام علیالنقی(ع) و تلاش برای بیان حقایق
تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۲۹۰۷۸
سختیها و فشارهای حاکم وقت و تحت نظر قرار دادن «امام علیالنقی (ع)» سبب شد آن حضرت برای توسعه و گسترش سبک زندگی جامعه اسلامی و اهداف بلند امامت و ولایت خود دست به اقداماتی اجتماعی بزنند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، امروز سوم ماه رجبالخیر، مصادف را سالروز شهادت امام علیالنقیالهادی (ع) است. روزی که معصوم دوازدهم و امام دهم شیعیان پس از ۳۳ سال امامت به دست شقیترین ابنا بشر به شهادت رسیدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نام آن حضرت علی و کنیه آن امام همام «ابوالحسن» و لقبهای مشهور آن حضرت «هادی» و «نقی» بود. پدر آن حضرت، امام محمد تقی (ع) و مادرش سمانه از زنان درست کردار و پاکدامن بود.
بیشتر سالهای دوره امامت آن حضرت در شهر سامرا، تحت نظارت مستقیم حاکمان بنی عباس در پادگان نظامی این شهر کوچک، سپری شد.
متوکل حاکم وقت عباسی، یکی از کینهتوزترین و با عداوتترین حاکمان نسبت به «ائمه معصومین (ع)» بود به حدی که در زمان حکومتش دستور داد تا کربلا را با خاک یکسان کنند و آنجا را به زمین کشاورزی تبدیل کنند همچنین زائران حضرت را به شهادت برسانند و از حضور آنان در کنار «ائمه معصومین (ع)» دور کنند.
سختیها و فشارهای حاکم وقت و تحت نظر قرار دادن «امام علیالنقی (ع)» سبب شد آن حضرت برای توسعه و گسترش سبک زندگی جامعه اسلامی و اهداف بلند امامت و ولایت خود دست به اقداماتی اجتماعی بزنند؛ این امر در قالب رویکردهای اجتماعی و هدایتی خود را نشان داد، زیرا در جامعه آن زمان حرکتی از رویکرد سیاسی «امام هادی (ع)» در پیش نگرفت.
با تمام این مشکلات و توطئهها دوستداران مکتب اهل بیت (ع) و یاوران ائمه اطهار در این سالها به هر وسیله ممکن، برای رفع اشکالات و حل مسائل دینی خود، و گرفتن دستور عمل و اقدام، برای فشردهتر کردن صف مبارزه و پیشرفت مقصود و در هم شکستن قدرت ظاهری خلافت به حضور امامان والاقدر میرسیدند و از سرچشمه دانش و بینش آنها، بهرهمند میشدند و این دستگاه ستمگر حاکم و کارگزارانش بودند که از موضع فرهنگی و انقلابی امام پیوسته هراس داشتند و نامه حاکم مدینه و مانند آن، نشان دهنده این هراس همیشگی آنها بود.
متوکل ملعون دستور داد امام هادی (ع) را از مدینه به سامرا، مرکز حکومت وقت، انتقال دهند. او دستور داد حاجب مخصوص وی حضرت هادی (ع) را در نزد خود زندانی کند و سپس آن حضرت را در محله عسکر، سالها نگاه دارد تا همواره زندگی امام، تحت نظر دستگاه خلافت باشد.
در رابطه با متوکل عباسی گفتهاند که او یکی از پلیدترین حاکمان دوران خودش بود زیرا دیگر خلفا سعی میکردند مخالفت خود با اهل بیت (ع) را مستقیم بیان نکنند و حتی بسیاری از آنها با شعار اینکه حکومت عباسی احیا حق آلمحمد بود بر سر کار آمدند، اما متوکل عباسی پلیدی و خباثت را آشکار کرد و با شیعیان، به دشمنی آشکار پرداخت.
استفاده از فرصتها برای بیان حقایقمتوکل از هر فرصتی استفاده میکرد تا امام را آزار برساند و اذیت کند. او مجلس گناهی بر پا کرده بود و دستور داده تا امام هادی (ع) را به اجبار به این مجلس ببرند. پس از حضور این امام بزرگوار در مجلس دستور داد تا امام شعری بخواند و امام هادی (ع) نیز شعری پرمعنا و کلامی موجز را بیان کردند. ایشان در این شعر ذهن افراد حاضر را به حقیقت زندگی و مرگ که در کمین هر یک از آنان نشسته راهنمایی کردند. کلام امام هادی (ع) به قدری معجزه وار در آن تأثیر گذاشت که همه به گریه افتادند. همین عملکرد «امام هادی (ع)» به خوبی نشان میدهد که ایشان از هر فرصتی برای بیان حقایق و گسترش و توسعه اسلام ناب محمدی استفاده میکردند.
رهبر معظم اسلامی چند سال قبل پس از روضهخوانی در سوگ شهادت امام علیالنقی (ع) سخنانی ایراد فرمودند که بخشهایی از آن را در ادامه میخوانید.
حضرت هادی (ع) ۴۲ سال عمر کردند که ۲۰ سالش را در سامرا بودند؛ آنجا مزرعه داشتند و در آن شهر کار و زندگی میکردند. سامرا در واقع مثل یک پادگان بود و آن را معتصم ساخت تا غلامان ترک نزدیک به خود را (با ترکهای خودمان؛ ترکهای آذربایجان و سایر نقاط اشتباه نشود) که از ترکستان، سمرقند و از همین منطقه مغولستان و آسیای شرقی آورده بود، در سامرا نگه دارد. این عده چون تازه اسلام آورده بودند، ائمه و مؤمنان را نمیشناختند و از اسلام سر در نمیآوردند. به همین دلیل، مزاحم مردم میشدند و با عربها بهویژه مردم بغداد اختلاف پیدا کردند. در همین شهر سامرا عدهی قابل توجهی از بزرگان شیعه در زمان امام هادی (علیهالسّلام) جمع شدند و حضرت توانست آنها را اداره کند و به وسیله آنها پیام امامت را به سرتاسر دنیای اسلام برساند.
این شبکههای شیعه در قم، خراسان، ری، مدینه، یمن و در مناطق دوردست و در همه اقطار دنیا را همین عده توانستند رواج بدهند و روزبهروز تعداد افرادی را که مؤمن به این مکتب هستند، زیادتر کنند. امام هادی (ع) همهی این کارها را در زیر برق شمشیر تیز و خونریز همان شش خلیفه و علیرغم آنها انجام داده است. حدیث معروفی درباره شهادت حضرت هادی (ع) هست که از عبارت آن معلوم میشود که عده قابل توجهی از شیعیان در سامرا جمع شده بودند؛ بهگونهای که دستگاه خلافت هم آنها را نمیشناخت؛ چون اگر میشناخت، همهشان را تارومار میکرد؛ اما این عده چون شبکهی قویای بهوجود آورده بودند، دستگاه خلافت نمیتوانست به آنها دسترسی پیدا کند.
یک روزِ مجاهدت این بزرگوارها - ائمه (علیهمالسّلام) - به قدر سالها اثر میگذاشت؛ یک روز از زندگی مبارک اینها مثل جماعتی که سالها کار کنند، در جامعه اثر میگذاشت. این بزرگواران دین را همینطور حفظ کردند، والّا دینی که در رأسش متوکل و معتز و معتصم و مأمون باشد و علمایش اشخاصی باشند مثل یحییبناکثم که با آنکه عالم دستگاه بودند، خودشان از فساق و فجار درجه یک علنی بودند، اصلاً نباید بماند؛ باید همان روزها بکل کلک آن کنده میشد؛ تمام میشد.
سیره و سبک زندگی امام هادی (ع)ابوهاشم جعفری، یکی از شاگردان و اصحاب برجسته امام رضا و امام هادی علیهماالسلام بود، روزی امام هادی (ع) او را دید و قاطعانه و با عتاب به او فرمود: «چرا شما را میبینم که با عبدالرحمن بن یعقوب همنشین هستید؟» ابوهاشم: عبدالرحمان، دایی من است. امام: «عبدالرحمن درباره خدا، سخن نادرست میگوید و ذات پاک خدا را به صورت جسم و او را دارای نشانههای جسم توصیف میکند، یا با او همنشین مباش و ما را واگذار و یا با ما باش و او را واگذار!». ابوهاشم: او هر چه میخواهد بگوید، به من چه زیانی میرساند، وقتی که من عقیدهای به گفتارش نداشته باشم؟ و در حالیکه من پیرو مذهب شیعه هستم؟
در پاسخ امام هادی (ع) فرمودند: آیا نمیترسی که عذابی بر او فرود آید و آن عذاب، تو را نیز فراگیرد؟ آیا داستان آن شخصی را که خود از یاران موسی (ع) بود و پدرش از اصحاب فرعون بود نشنیدهاید، آنجا که وقتی لشگر فرعون (در تعقیب سپاه موسی) به کنار دریا آمد، آن پسر، از لشگر موسی جدا شد و نزد پدر رفت تا با نصیحت کردن پدر، او را از فرعونیان جدا کند و به سوی حضرت موسی بیاورد، هنگامی که با پدرش ستیز میکرد و او را به راه هدایت دعوت مینمود، با هم کنار دریا آمدند، ناگهان عذاب الهی فرارسید و لشکر فرعون غرق شدند، آن پدر و پسر نیز که در کنار لشگر فرعون بودند، غرق شدند، این خبر به حضرت موسی رسید (که پدر مستحق عذاب بود، پسر چرا؟)، موسی (ع) فرمود:
هو فی رحمة الله، و لکن النقمة اذا نزلت لم یکن لها عمن قارب المذنب دفاع.
شخص در رحمت خدا است، ولی وقتی که عذاب فرارسید، از آنکه نزدیک گنهکار است، دفاعی نشود.
با الگو گرفتن از این سیره رفتاری امام معصوم، میتوان چنین، نتیجه گرفت که زندگی در مناطقی که مملو از فساد و تباهی است و آثار معنویت و ارزشهای دینی، کم رنگ میباشد، و امر به معروف و دعوت به ارزشها و خوبیها نیز بی فائده میباشد، ممکن است برای مؤمنین، خطرآفرین باشد و به هنگام وقوع و نزول عذابهای الهی همچون زلزله و غیره، خوب و بد، تر و خشک، با هم گرفتار عذاب الهی شوند.
احادیث گهربار از امام علیالنقیالهادی (ع)کسی که در معاشرت با برادران دینی خود، تواضع کند، به راستی چنین کسی نزد خدا از صدّیقین و از شیعیان علی بن ابی طالب خواهد بود. (احتجاج، ج. ۱، ص. ۴۶۰)
شخصیت خود را محترم شمار و تملق مکن، چون تملق موجب سوءظن میگردد، زمانی که برادرت را مورد وثوق یافتی از تملق احتراز کن و نسبت به او حُسن نیّت داشته باش. (محجّة البیضاء، ج. ۵، ص. ۲۸۳)
به راستی مکانهایی برای خداوند متعال وجود دارد که دوست دارد بندگان در آنها به درگاهش دعا کنند تا به مرحله اجابت برسد. (تحف العقول، ص. ۴۸۲)
کد خبر 636354منبع: ایمنا
کلیدواژه: امام هادی امام هادي عليه السلام احادیث امام هادی شهادت امام هادی امام علی النقي سبک زندگی خلفای عباسی امام جواد ع سامرا مدينه خراسان شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق امام علی النقی امام هادی آن حضرت سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۲۹۰۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی برابر با زیارت امام حسین (ع) است؟
حجتالاسلام والمسلمین مهدی یعقوبی گیلانی، کارشناس مذهبی درمورد عظمت زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه بیان کرد: مهمترین نشانه عظمت معنوى و مقامات باطنى حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه، برابرى فضیلت زیارت مزار آن بزرگوار، با فضیلت زیارت سیّد الشهدا است.
شیخ المحدّثین، صدوق؛ از محمّد بن یحیى عطّار - که یکى از اهالى رى است - اینگونه نقل کرده است که خدمت امام هادى علیه السلام رسیدم. ایشان فرمودند: «کجا بودى؟».
گفتم: حسین بن على علیه السلام را زیارت کردم. امام هادى علیه السلام فرمودند:
«أما إنَّک لَوزُرتَ قَبرَ عَبدِ العَظیمِ عِندَکُم کُنتَ کَمَن زارَ الحُسَینَ بنَ عَلِىٍّ.» «بدان که اگر قبر عبد العظیم را در شهر خودتان زیارت کنى، مانند کسى هستى که حسین بن على را زیارت کرده باشد.»
معنای برابرى زیارت حضرت عبد العظیم حسنی (ع) با زیارت حرم حضرت سید الشهدا (ع)
این کارشناس مذهبی تصریح کرد: مسئله این است که آیا بر اساس حدیثِ یاد شده، زیارت حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه به طور مطلق مىتواند جایگزین زیارت امام حسین علیه السلام شود و یا در شرایط خاصى، از چنین فضیلتى برخوردار است؟
بىتردید، مقصود امام هادى علیه السلام در حدیث یاد شده، این نیست که از فضایل زیارت امام حسین علیه السلام بکاهند و یا در بیان فضیلت حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه مبالغه نمایند.
بنابراین، در پاسخ به سؤالى که مطرح شد، مىتوان گفت: برابرى فضیلت زیارت حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه و امام حسین علیه السلام مقید است به فضاى سیاسى ویژهاى که پیروان اهل بیت علیه السلام در آن مقطع تاریخى زندگى مىکردند. زیرا زمانى بود که اختناق شدیدى جهان اسلام را فرا گرفته بود و جامعه تشیّع در دوران زمامدارى افرادى مانند: متوکّل، مُعتَز و معتمد عباسى، سختترین دورانهاى تاریخىِ خود را سپرى مىکرد.
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی گفت: در چنین شرایطى، امام هادى علیه السلام به منظور پیشگیرى از خطرهایى که از طرف حکومتهاى وقت، شیعیان را تهدید مىکرد، فضیلت زیارت حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام را با زیارت امام حسین علیه السلام برابر دانسته اند. به تعبیرى روشنتر، زیارت حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام براى کسانى که آمادگى خطرپذیرى براى زیارت امام حسین علیه السلام را داشته باشند، پاداشى معادل زیارت آن حضرت علیهالسلام را دارد و حرم حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام شعبهاى از حرم سید الشهدا علیه السلام است و این خود، فضیلتى بزرگ و حاکى از جایگاه بلند حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه نزد اهل بیت علیه السلام و عظمت معنوى ایشان است.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: برابرى فضیلت زیارت حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه با زیارت سید و سالار شهیدان علیه السلام هر چند در شرایط ویژه، بىتردید بدون حکمت نیست و شاید نتوان به حکمت آن پى برد؛ لیکن راز و رمز این فضیلت بزرگ را باید در شخصیت علمى، عملى و جهادى آن بزرگوار، جستجو کرد.
در میان امامزادگان، شخصیتهاى بزرگى وجود دارند؛ امّا در باره هیچ یک از آنها نقل نشده و حداقل به ما نرسیده است که زیارتش با زیارت حضرت سید الشهدا علیه السلام برابرى کند.
عرضه دین بر امام هادی علیهالسلام
حجتالاسلام والمسلمین یعقوبی گیلانی اظهار کرد: این احادیث بیانگر عظمت والای حضرت عبدالعظیم حسنی رحمت الله علیه است ولی نکتهای که در زندگی ایشان بسیار جای تأمل و دقت نظر دارد این است که روزی این «امام زاده مجتهد محدث کبیر» به محضر امام هادى علیه وآله رسید.
وقتى نگاه ایشان افتاد، فرمودنذ: «مَرحَباً بِکَ یا أبَا القاسِمِ! أنتَ وَلِیُّنا حَقّاً» «خوش آمدى، اى ابوالقاسم! تو حقیقتاً دوست ما هستى».
گفتم: اى پسر رسول خدا! مایلم دینم را به شما عرضه کنم، اگر مورد پسند بود، بر آن ثابت باشم تا خداوند عزوجل را ملاقات کنم.
امام علیه السلام فرمودند: «اى ابو القاسم، عرضه کن»؛ و بعد حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام همچون طفلی که به مکتب رفته باشند به محضر امام علیه السلام نشستند و به عقاید خویش درباره اصول و فروع دین پرداختند.
گفتارش که تمام شد. در این هنگام، امام هادى علیه السلام فرمودند «اى ابوالقاسم! به خدا سوگند، این [عقاید]، دین خداست که آن را براى بندگانش برگزیده است. پس بر آن، ثابت قدم باشید.
خداوند، تو را بر عقیده ثابت در زندگى دنیا و آخرت پایدار بدارند!».
به کارشناس دینی مراجعه کنیم
این کارشناس مذهبی یادآور شد: این کار یعنى مراجعه به کارشناسان دین که ریشه قرآنى دارد.
خداوند متعال در دو آیه، مردم را به آنان ارجاع فرموده اند: «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِنْ کُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ؛» «اگر نمىدانید، از آگاهان بپرسید.»
حضرت عبد العظیم حسنی رحمت الله علیه از نظر علمى، یکى از بزرگترین محدّثان و فقها بوده و از نظر سنّى، تقریباً دو برابر امام هادی علیهالسلام سن داشته اند. اما میخواهند به ما بیاموزند کهای انسان به علم خود و به اصطلاح، به چند کلمه مغرور نشو. لذا، شایسته است وقتى انسان دیندار به محضر دینشناس بالاتر از خود مىرسد، براى تأیید و یا تکمیل معارف دینى خود اقدام نماید.
این بهرهگیرى از نظریه کارشناسان دینى، زمینهساز ثبات و پایدارى انسان در دیندارى است.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری قرآن و عترت